Gabiony niebanalne ogrodzenie
Gabiony to inaczej konstrukcje ze zgrzewanego drutu
tworzącego siatkę w formie kosza, wypełnione np. kamieniami. Choć uznajemy je
obecnie za nowoczesne rozwiązanie, znane są od dawna. Przez wieki
wykorzystywano tę łatwą do wykonania formę jako wszelkiego rodzaju umocnienia.
Ciężkie bloki skalne spięte siatką z drutu są ogromnie wytrzymałe. Dzisiaj
wybieramy tego typu ogrodzenia, aby urozmaicić i ozdobić widok posesji.
Synonim
nowoczesności Ogrodzenia gabionowe najczęściej dziś
spotkamy w zestawieniu z awangardową architekturą. Nowoczesne budownictwo, charakteryzujące
się minimalistyczną estetyką, dobrze komponuje się z surowym obrazem elementów
zamkniętych w ażurowych koszach. Ale w rzeczywistości nie ma przeszkód, by ogrodzenia
gabionowe stosować przy architekturze tradycyjnej, a jeszcze lepiej
rustykalnej. Długi życiorys tego rozwiązania czyni je ponadczasowym i uniwersalnym. Jedynym elementem, który może zaważyć na stylu ogrodzenia
gabionowego oraz jego dopasowaniu do posesji jest rodzaj wypełnienia w koszach z drucianej siatki.
Różnorodność
form Głównym walorem estetycznym ogrodzeń
gabionowych jest ich wypełnienie. W zależności od jego rodzaju uzyskujemy
określony efekt wizualny. Siatka druciana jest na tyle ażurowa, że w pełni
eksponuje zalety wypełnienia. W zależności od gęstości oczek i jej wzoru można
osiągać rozmaite efekty dekoracyjne. Oprócz zwykłych kamieni polnych możemy zdecydować
się na nieregularne kamienne głazy, tłuczeń, kostki granitowe, pasiasty gnejs,
bazalt, kamienie egzotyczne, łupek, bloki szklane uzyskane w procesie
recyklingu, bruk drewniany, drewniane kloce, małe bale, a nawet większy gruz.
Ekonomicznie jest wybrać materiał najbardziej dostępny na danym terenie.
Elementy wypełniające mogą być jednokolorowe lub mienić się barwami. Ponadto efektownie
wyglądają łączone materiały. Aby gabiony, które w swej formie są już bardzo
różnorodne wizualnie, nie zdominowały konstrukcji, często przeplata się je z jednolitą formą ogrodzenia np. panelami drewnianymi lub metalowymi. Jest to też
sposób na fragmentaryczne zastosowanie bardzo ozdobnego i kosztownego materiału.
Stosując go tylko na części ogrodzenia, możemy sporo zaoszczędzić.
Zalety
gabionów Wyjątkowa funkcjonalność gabionów
związana jest z ich szczególną stabilnością (wynikającą z masy) i wytrzymałością. Zarówno pod względem przyjmowania obciążenia, jak i trwałości porównuje
się je z konstrukcjami betonowymi. Jednak w przeciwieństwie do nich gabiony nie
tworzą szczelnej konstrukcji, lecz naturalnie wentylowaną oraz pozwalającą na
swobodne przenikanie wody opadowej i gruntowej. Dlatego tak dobrze sprawdzają
się jako murki oporowe wzmacniające skarpy i tarasy. Mogą zatem z powodzeniem
tworzyć ogrodzenia oraz wsparcie dla ziemnych konstrukcji. Ponadto stanowią barierę
akustyczną, dzięki czemu chronią posesję przed hałasami dochodzącymi choćby od
strony ruchliwej ulicy. Odpowiada za to charakterystyka materiałów
wypełnieniowych. Ich elementy mają nieregularne krawędzie, co gwarantuje dużą rozpraszalność
akustyczną Niewątpliwą zaletą jest łatwość montażu gabionów. Terenu pod
ogrodzenie nie trzeba szczególnie precyzyjnie równać. Dodatkowym atutem jest
jego niski koszt. Gabiony uważane są za najbardziej ekonomiczny sposób
grodzenia, gdyż metr bieżący może wynieść ok. 200 zł. Robocizny doliczać nie trzeba,
gdy sami postawimy i wypełnimy kosze.
Trwałe i odporne Jeśli chcemy, by ogrodzenie
gabionowe służyło nam długie lata, należy zdecydować się na materiały
wytrzymałe i ponadczasowe. Przede wszystkim siatka spinająca wypełnienie musi
być wykonana ze stali ocynkowanej ogniowo. Czasem wybiera się materiał malowany
lub powleczony PVC, jednak znacznie podraża to inwestycję. Zaleca się wybór
siatki plecionej, która ma minimalną liczbę punktów zgrzewania. Połączenia,
bardziej niż inne miejsca, są narażone na działanie rdzy. Konieczne jest
jednak, aby w przypadku koszy skręcanych elementy łączące, najczęściej śruby, były
również wykonane ze stali nierdzewnej. Gęstość oczek siatki musi być dopasowana
do rodzaju wypełnienia. Duże kamienie utrzymają się w koszach o większych
prześwitach, drobne kruszywo i ziemia potrzebują gęstej siatki. Ponadto gabiony
kamienne lub szklane nie będą podlegać biodegradacji, w przeciwieństwie do
drewna. Ogrodzenie koszowe jest podatne na wiele zabrudzeń, dlatego materiał
wypełniający powinien dawać możliwość mycia i wypłukiwania brudu np. myjką
ciśnieniową.
Montaż
gabionów Budowa ogrodzenia gabionowego nie
jest trudna i można ją wykonać we własnym zakresie. W zasadzie wypełnione kosze są na tyle ciężkie (mogą ważyć kilka ton), że stanowią samodzielną i stabilną
konstrukcję, jednak zgodnie ze sztuką budowlaną powinny być stabilizowane
słupami. Są one umieszczane w środku kosza i zasypywane materiałem wypełnieniowym.
Konieczne jest ich osadzenie w betonowych stopach, sięgających poniżej strefy
przemarzania. Niekiedy gabiony stawiane są na podmurówce, co dodatkowo
stabilizuje konstrukcje, izoluje stal od gruntu i nadaje estetyczny wygląd. Nie
jest to jednak wymagane. Po pewnym czasie od wypełnienia połączonych ze sobą
koszy, gabiony samodzielnie osiądą pod wpływem własnego ciężaru. Zazwyczaj dzieje
się to nierównomiernie.
Oryginalne gabiony Jednym z bardziej
spektakularnych pomysłów na ogrodzenie gabionowe jest rodzaj „żywej ściany”. Kosze z siatki o gęstych oczkach wypełnia się ziemią i obsadza gęsto roślinnością,
aby ich liczne bryły korzeniowe ustabilizowały wypełnienie. Piękny efekt dają
gatunki całoroczne, ułożone pasami w różnych odcieniach zieleni. Doskonale
wyglądają w sąsiedztwie kamiennych wypełnień. Niektóre kosze ogrodzeniowe
uzupełnione tłuczniem, ozdobione są roślinnością od góry. Warstwa ziemi usypana
na szczycie stanowi podłoże dla oryginalnych odmian. Takie ogrodzenie nie
wymaga konserwacji, jedynie podlewania w czasie suszy. Oryginalny efekt dają
też gabiony o siatce powlekanej kolorowym PVC.
Inne zastosowanie gabionów Oprócz ogrodzenia gabiony mogą tworzyć
murki oporowe, wzmocnienie skarp, tarasów oraz schodów ogrodowych. Ale także
mogą być niezależnymi konstrukcjami. Bywają wykorzystywane jako masywne donice
na większe rośliny, krzewy lub drzewa. Efektowny sposób na ich wykorzystanie to stworzenie z gabionów ścian altany. Ponadto wypełnione kosze mogą stanowić stelaż
pod stół i siedziska w letniej jadalni. Stosuje się je także jako ogrodowe
ławki lub obudowę stacjonarnego grilla.
Ozdobne kamienie mogą być dość
kosztowne. Aby cieszyć się ich wyglądem w koszach gabionowych, wystarczy usypać
je jedynie przy brzegu. Wówczas środek wypełnimy gruzem. Średnio na 1 m3 gabionu trzeba użyć do 2 ton materiału wypełnieniowego, przy czym 1 tona tłucznia
kamiennego może kosztować ok. 60 zł, a żwiru ok. 30 zł.